De Grote Vriendelijke Podcast

Aflevering 98: Simon van der Geest (m.m.v. Leonoor Koster en Martijn van der Linden)

De 98ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast komt vanuit een afgeladen Theater De Liefde in Haarlem. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) spreken in een sprankelende show met tweevoudig Gouden Griffelwinnaar Simon van der Geest over zijn nieuwe avonturenboek 'Hart van staal' (Querido 10+). Het boek verschijnt tegelijkertijd als verrijkt audioboek bij Storytel. Een van de voorlezers van het boek, actrice Leonoor Koster, leest live op het podium fragmenten uit het boek voor. Ook klinkt er muziek uit het boek en komt illustrator Martijn van der Linden kort aan het woord over zijn cover en tekeningen bij 'Hart van staal'.

In het boek ontdekken Ravi en Zina dat hun ouders, zonder dat ze het wisten, zijn omgeruild voor levensechte robots. In het gesprek met Simon van der Geest gaat het over de impact van robotisering, het schetsen van een benauwende, futuristische samenleving, over de 'wiskunde van verhalen', lieve machines en kokoscola.

Verwijzingen in deze aflevering

Muziek
De liedjes uit 'Hart van staal' zijn te beluisteren op Spotify en in het verrijkte audioboek op Storytel. De liedjes zijn gecomponeerd en geproduceerd door Tessa Rose Jackson en Darius Timmers.

Dertigers
Actrice Leonoor Koster, die het luisterboek van 'Hart van staal' deels heeft ingesproken, speelt de rol van Lot in de tv-serie 'Dertigers'. Het vierde en laatste seizoen begint maandag 3 juli om 22:00u bij BNNVARA op NPO 3.

Onze man bij de Taliban
Simon, Bas en Jaap praten over deze aflevering uit de documentaireserie 'Onze man bij de Taliban' van Thomas Erdbrink.

Shervin Hajipour
Simon refereert aan de Iraanse protestzanger Shervin Hajipour. Hier lees je meer over hem en kun je zijn lied 'Baraye' beluisteren.

Robotboeken
We noemen in de podcast dat Tonke Dragt de eerste Nederlandstalige jeugdboekenschrijfster is die uitgebreid over robotica schreef. Dat deed ze in 'De robot van de rommelmarkt', 'Torenhoog & Mijlenbreed' en 'Ogen van tijgers' (alle Leopold 14+). Over deze boeken spraken we met haar in aflevering 23 deel 1 en deel 2.

Verder raken de volgende robotboeken van de laatste jaren aan het thema van 'Hart van staal': 'Duizend en ik' van Yorick Goldewijk (Ploegsma 12+), 'Mijn broer en ik' (Querido 9+) van Abdelkader Benali, 'Toen mijn broer een robot werd' van Emiel de Wild (Leopold 9+) en 'De nieuwe jongen' van David Almond (Querido 10+, vertaling: Annelies Jorna).

Aflevering 97: Update juni 2023 (m.m.v. Ricardo Burgzorg)

De jaarlijkse regen aan Zilveren Griffels en Penselen is nog maar net neergedaald of we bespreken ze al in deze Grote Vriendelijke Update van mei en het grootste deel van juni. Om een beetje in te halen bovendien maar liefst vier boekentips én kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) praten met cultureel ondernemer en adviseur Ricardo Burgzorg, die 1300 prentenboeken en beeldverhalen verzamelde waarin zwarte mensen voorkomen. Over die collectie verschijnt op 29 juni het boek 'Burgzorgs blik' (Hoogland & Van Klaveren, tekst: Arjan Peters, 15+) en opent de gelijknamige tentoonstelling in het Allard Pierson museum in Amsterdam. De nieuwe dichtbundel van Kees Spiering gaat in première en we vertellen waarom de recentste boeken van Mirjam Oldenhave en Erna Sassen aan elkaar doen denken.

Verwijzingen in deze aflevering

Griffels & Penselen
Het juryrapport en een overzicht van alle Zilveren Griffels en Penselen 2023 is hier te lezen.

BBC Top 100
De top 100 beste kinderboeken aller tijden van de BBC is hier te vinden.

Première
De nieuwe dichtbundel van Kees Spiering heet 'Nog lang geen later' (Luitingh-Sijthoff 12+, tekeningen: Jeska Verstegen) en verschijnt op 28 juni 2023. De aflevering met Kees Spiering en Joke van Leeuwen is hier terug te luisteren.

Boekentips

'De woelige wereld van de worm'
Noemi Vola
Vertaling: Marion Everink
Parade 6+

'Zebedeus en het ganzenbord van Wisse'
Koos Meinderts
Tekeningen: Annette Fienieg
Hoogland & Van Klaveren 10+

'Het kabouterboek'
Loes Riphagen
Gottmer 4+

'Gelukkig en blij'
Edward van de Vendel
Tekeningen: Martijn van der Linden
Querido 10+

Aflevering 96: Ingrid en Dieter Schubert

Al 43 jaar maakt het illustratorenechtpaar Ingrid en Dieter Schubert prentenboeken. Na hoogtepunten als 'Platvoetje', 'Monkie', 'Woeste Willem', 'De paraplu' en de reeks over Beer en Egel (Lemniscaat 4+) komen ze nu met 'Rinus' (Hoogland & Van Klaveren 4+), het hartveroverende verhaal van een neushoornkleinzoon en zijn opa.

In de 96ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast vertellen de Schuberts aan kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) over hun eigen grootouderschap, hun bijnamen Dattie en Omi, over hoe goed tijgers kunnen masseren, welk statement ze wilden maken met Rinus' regenboogtasje, waarom ze bijna altijd dieren tekenen, over aquarelschilderen met behulp van huishoudfolie en het geheim van hun samenwerking - of is dat geen geheim?

Verwijzingen in deze aflevering

Patroon
Dieter zet 'Patroon' van Marco Kunst op onze Parelplank. Ons gesprek met Marco over dit boek kun je hier beluisteren.

Liveshow Simon van der Geest
Op vrijdagavond 30 juni 2023 praten we in Theater De Liefde in Haarlem met tweevoudig Gouden Griffelwinnaar Simon van der Geest over het eerste deel in zijn futuristische avonturentweeluik ‘Hart van staal’ (Querido 10+). Er zijn nog een paar tickets voor deze avond, via deze link te koop.

Aflevering 95: Annie M.G. Schmidt-lezing Jean-Claude van Rijckeghem

Sinds het jaar 2000 krijgt elk jaar een kinderboekenschrijver op uitnodiging van het Kinderboekenmuseum en IBBY Nederland de gelegenheid om zijn of haar visie te geven op de jeugdliteratuur in de Annie M.G. Schmidt-lezing. Net als in 2019 en 2022 publiceert De Grote Vriendelijke Podcast de lezing, dit jaar uitgesproken door de Vlaamse schrijver Jean-Claude van Rijckeghem. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) spraken de schrijver van historische jeugdromans als 'IJzerkop' en 'Onheilsdochter' vorig jaar nog tijdens een live-opname in Antwerpen.

Tijdreizen en bouillonblokjes
In zijn lezing met de titel 'Tijdreizen en bouillonblokjes' vertelt Van Rijckeghem hoe hij zijn schroom voor ‘Echte Boeken’ overwon en schrijver werd. Hij gaat uitgebreid in op zijn historische romans voor jongeren en betrekt hierbij werken van Thea Beckman, René Goscinny en Alexandre Dumas. Ook spreekt hij over het schrijven van filmscenario’s en boeken – en hoe verschillend dat is. Zijn verhaal gaat over meester W. van het Sint Gregoriuscollege, die ook bibliothecaris bleek te zijn, over de 'sneeuwklas' in Zwitserland waar het Arendsoog-boek 'De spookranch' werd voorgelezen, over de Franse pockets in het dressoir van zijn moeder, de alles behalve saaie scènes in 'De wereld volgens Garp' van John Irving en hoe hij eerst alleen bouillonblokjes schreef en pas na een tijdje een stevige maaltijdsoep aandurfde.

Meer lezingen

Beluister ook de andere lezingen op ons kanaal:

- De Annie M.G. Schmidt-lezing van Marjolijn Hof
- De Annie M.G. Schmidt-lezing van Marit Törnqvist
- De ALMA-lezing van Bart Moeyaert
- De Albert Verwey-lezing van Bibi Dumon Tak

Foto Jean-Claude van Rijckeghem: Eveline van Egdom

Aflevering 94: Update april 2023 (m.m.v. Hans de Beer)

Het is al drie dagen mei, maar jullie hadden De Grote Vriendelijke Update van april nog tegoed. In deze aflevering kondigen we onze eerste liveshow van 2023 aan. Op vrijdagavond 30 juni praten we in Theater De Liefde in Haarlem met tweevoudig Gouden Griffelwinnaar Simon van der Geest over het eerste deel in zijn futuristische avonturentweeluik 'Hart van staal' (Querido 10+). Tickets voor deze avond zijn via deze link te koop. Kun je deze keer niet komen? Dan misschien wel bij onze volgende liveshow, De Grote Vriendelijke Pakjesavond op 24 november 2023 in Het Huis in Utrecht. 

Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) praten in deze aflevering met tekenaar Hans de Beer over het succes van zijn prentenboeken over de Kleine IJsbeer Lars. Het eerste deel, 'Kleine IJsbeer, een ijsbeer in de tropen' staat vanaf 12 mei centraal in de campagne Geef een Prentenboek Cadeau.

Verder nog veel meer nieuws in deze Update, boekentips én voor het eerst een vertaler in de Première-rubriek aan het eind: Aimée Warmerdam leest voor uit het eerste kinderboek van young adult-sterauteur Angie Thomas: 'Nic Blake en de verdwenen Msaidizi' (Moon, 10+).

Verwijzingen in deze aflevering

Woutertje Pieterse Prijs
De uitzending van De Taalstaat waarin alle genomineerden voor de Woutertje Pieterse Prijs aan het woord komen en de prijs wordt uitgereikt, is hier terug te luisteren.

Usborne
Meer informatie over (de boeken van) uitgeverij Usborne vind je op hun website.

Readification
De verhalen van Marcel van Driel en Manon Uphoff bij de nieuwe game Skull & Bones kun je lezen in de Ubisoft Special App. Te downloaden uit Apple store of Google Play.

Prentenboeken in alle talen
Op prentenboekeninalletalen.nl lezen vrijwilligers van de Voorleesexpress in veel verschillende talen voor uit 'Kleine IJsbeer, een ijsbeer in de tropen' (De Vier Windstreken 4+) van Hans de Beer.

Boekentips

'Nadia's nacht'
Henrieke Herber
Tekeningen: Miriam Bouwens
Luitingh-Sijthoff 4+

'Afrika, encyclopedie van een wonderbaarlijk continent'
Kim Chakanetsa
Tekeningen: Mayowa Alabi
Vertaling: Joukje Akveld
Gottmer 10+

Aflevering 93: Anna van Praag

Een boek begint voor haar bij een personage en diens pijn, zegt schrijfster Anna van Praag in de 93ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast. Met kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) praat ze over de totstandkoming van haar young adultroman 'Jona' (Lemniscaat 14+). De jongen maakt met twee klasgenoten een profielwerkstuk over een herinnering van zijn dementerende oma, die niemand kan thuisbrengen. Ze heeft het over ene Simon, maar wie is dat toch? Er komen meer geheimen en trauma's naar boven dan Jona had kunnen vermoeden. Een gesprek over de werking van herinneringen, gaslighting, jodendom, transgenerationeel trauma Anna's liefde voor jongeren als onuitputtelijke inspiratiebron.

Verwijzingen in deze aflevering

Podcast 'Bob'
De podcast 'Bob' van audiocollectief SCHIK is te beluisteren in je favoriete podcast-app of via deze website.

Audiodocumentaire 'Ben ik een nepjood?'
Over haar familiegeschiedenis en de vraag hoe joods ze zelf eigenlijk is, maakte Anna de audiodocumentaire 'Ben ik een nepjood?'. Te beluisteren in je favoriete podcast-app of via deze website.

Gaslighting
Meer over het begrip gaslighting lees je hier.

Aflevering 92: Update maart 2023

Wat wordt het Prentenboek van het Jaar 2024? En hoe wordt dat boek eigenlijk geselecteerd? Dat onthullen we in deze Grote Vriendelijke Update. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) praten met één van de leden van het selectiecomité, boekverkoper Marjoleine Wolf. En we luisteren naar een korte reactie van Miriam Bos, de maakster van het Prentenboek van het Jaar 'Help! Een verrassing!' (Lemniscaat 3+), dat centraal zal staan tijdens De Nationale Voorleesdagen 2024.

Er is nog veel meer kinderboekennieuws én natuurlijk weer een Grote Vriendelijke Première. Dit keer leest Mirjam Oldenhave de eerste bladzijde voor uit de jongerenroman 'De levens van Lanya' (Ploegsma 15+, tekeningen: Carolien Wesselink), dat ze samen schreef met haar Koerdische pleegdochter Lanya Sabir.

Verwijzingen in deze aflevering

Prentenboek Top 10
De hele Prentenboek Top 10 bestaat uit:

• Aan zee – geschreven en geïllustreerd door Noëlle Smit (Querido)
• Aron en Aardappel – geschreven door Josh Lacey en geïllustreerd door Momoko Abe (Gottmer)
• Beer zoekt een beste vriend – geschreven en geïllustreerd door Petr Horáçek (Lemniscaat)
• Fred en de (bijna mislukte) verjaardag – geschreven en geïllustreerd door Pépé Smit (Harmonie)
• Het bos van muis – geschreven en geïllustreerd door Alice Melvin (Christofoor)
• Het verlegen vogeltje – geschreven door Jan Paul Schutten en geïllustreerd door Liset Celie (Gottmer)
• Ik mis Milo – geschreven door Pim Lammers en geïllustreerd door Sanne te Loo (Querido)
• Pit – geschreven en geïllustreerd door Maggie Li (Ploegsma)
• ’s Nachts, als jij slaapt – geschreven en geïllustreerd door Ingela P. Arrhenius (Gottmer)

Pim Lammers
Het hele interview met Pim Lammers in Nieuwsuur kun je hier terugkijken. En hier vind je de opname van het hele gedicht 'Gesloten' dat hij voordroeg tijdens het Boekenbal 2023. De speellijst van de theatervoorstelling 'Het lammetje dat een varken is en andere boerderijverhalen' vind je op de website van Het Filiaal.

Boekentips

'Duizend & ik'
Yorick Goldewijk
Tekeningen: Yvonne Lacet
Ploegsma 13+

'Heel Keverburg kookt'
Bibi Dumon Tak
Illustraties: Geertje Aalders
Gottmer 5+

Aflevering 91: Annejan Mieras (m.m.v. Jan Paul Schutten)

Annejan Mieras debuteerde pas op haar 52e met 'Portiek Zeezicht' (Lemniscaat 10+), maar viel direct op. Haar tweede kinderboek 'Homme en het noodgeval' (Lemniscaat 9+) werd bekroond met een Vlag & Wimpel van de Griffeljury én ze kreeg vorig jaar het Charlotte Köhler Stipendium voor talentvolle, beginnende schrijvers. Over haar derde boek 'Het kleine heelal' (Lemniscaat 10+) praat ze in deze 91e aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast met kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw).

Het verhaal gaat over Raaf (10), die is geschorst van school en in november halsoverkop met haar moeder in een oude stacaravan op een gesloten camping moet gaan wonen, omdat er thuis lekkage is. En dan komt haar vader ook maar niet thuis en botert het even niet tussen Raaf en haar beste vriendin Miracle. Terwijl alles om haar heen lijkt in te storten, zoekt Raaf naar houvast.

Annejan Mieras vertelt in de GVP hoe personages soms in háár kruipen (in plaats van andersom), hoe Raaf lijkt op een moeilijk meisje met wie ze als juf worstelde. Ze vertelt waarom ze zo dol is op verlaten campings, waar het heelal voor staat in haar boek en hoe je ingepakt en opgetild kunt worden door orgelmuziek.

Verwijzingen in deze aflevering

Charlotte Köhler Stipendium
Het juryrapport van het Charlotte Köhler Stipendium 2022 vind je hier.

Jan Paul Schutten
Schrijver Jan Paul Schutten, wiens boek 'Het mysterie van niks en oneindig veel snot' (Gottmer 10+) een rol speelt in 'Het kleine heelal', las het Annejans boek op ons verzoek al en spreekt haar toe.

Aflevering 90: Update februari 2023

Meestal is er weinig kinderboekennieuws in februari, maar deze maand gebeurde er zoveel dat we wel een extra lange Grote Vriendelijke Update moesten maken. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (AD Online) en Bas Maliepaard (Trouw) zetten op een rij wat er precies gebeurd is rond kinderboekenschrijver Pim Lammers, die begin februari na doodsbedreigingen afzag van zijn opdracht om het Kinderboekenweekgedicht te schrijven. Ook over die andere mediahausse van deze maand spreken ze verder: die rond de boeken van Roald Dahl, die door een team van sensitivity readers is nagelopen op mogelijk beledigende taal. De Britse uitgever Puffin voerde honderden wijzigingen in Dahls teksten door. Maar er is ook nog leuk nieuws: de legendarische internationale kinderboekenbeurs in Bologna bestaat zestig jaar, Bas en Jaap spreken erover met Agnes Vogt, kinderboekenexpert van het Nederlands Letterenfonds, die daar Nederlandse kinderliteratuur onder de aandacht brengt.

Verwijzingen in deze aflevering

Andrés López
Bij de boekentips verwijst Bas naar de website van de Mexicaanse illustrator Andrés López. Op zijn Instagram-pagina is ook mooi werk te zien.

Pim Lammers
In de nasleep van de doodsbedreigingen aan het adres van Pim Lammers verschenen tal van artikelen en opiniestukken. We zetten er een aantal voor je op een rijtje. In de Update verwijzen we naar een gesprek in het Radio 1 Journaal met Jacques Vriens en reacties van Annet Schaap en Dolf Verroen. Enkele waardevolle artikelen over deze kwestie: NRC Handelsblad maakte een reconstructie over de manier waarop deze hetze is opgezet, ook te beluisteren als podcast. Dichteres Ester Naomi Perquin legt uit hoe belangrijk het is om naar misbruikte kinderen te luisteren en forensisch psycholoog Wineke Smid stelt dat de aanval op Pim Lammers slachtoffers van misbruik juist schaadt. Universitair docent Nederlandse Letterkunde Jeroen Dera licht toe hoe je Lammers' verhaal voor volwassenen kunt lezen met oog voor diens literaire middelen.

Annie M.G. Schmidtlezing
Kaarten voor de Annie M.G. Schmidtlezing op 16 mei in het Kinderboekenmuseum in Den Haag zijn hier te koop.

KABAAL
Alles over het KABAALfestival in Antwerpen lees je hier.

Prinses Arabella
Op de website van de Kunsthal lees je alles over de Arabella-tentoonstelling.

Jongens in de hoofdrol
Het opiniestuk van Neerlandicus Marie-José Klaver over de oververtegenwoordiging van mannelijke hoofdpersonen in campagneboeken is hier te lezen.

Roald Dahl
Over de kwestie Roald Dahl kwam Bas aan het woord in Trouw en het Radio 1 Journaal (vanaf 1u38min) en Jaap in het AD en het radioprogramma Spraakmakers.

Boekentips

'Een boek'
Andrés López
Vertaling: Edward van de Vendel
Horizon 4+

'Julia en de haai'
Kiran Millwood Hargrave
Vertaling: Maria Postema
Tekeningen: Tom de Freston
Ploegsma 10+

'Ultra Donker en de Wachters van Wildzee'
Philip Reeve
Vertaling: Annelies Jorna
Ploegsma 9+

Aflevering 89: Jelmer Soes

Jelmer Soes schreef met zijn derde jongerenroman 'KID' (Querido 15+) een autobiografisch boek over Sam, die op zijn zeventiende hoort dat hij een donorkind is. In de 89ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast praten kinderboekrecensenten Jaap Friso (Dagblad van het Noorden) en Bas Maliepaard (Trouw) met de schrijver over hoe hij fictie maakte van zijn eigen verhaal. Soes kreeg zelf op zijn 25ste van zijn ouders te horen dat hij afstamt van een (toen nog) anonieme donor. Hij vertelt hoe deze gebeurtenissen een gammel Ikea-kastje van hem maakten en over de bizarre wending die zijn verhaal nam, toen hij ontdekte dat de behandelend arts van zijn ouders zelf zijn donorvader is. Is het verhaal van Sam volledig het verhaal van Jelmer? En waarom wilde hij er een roman van maken en geen non-fictieboek? Hij vertelt het in deze aflevering.

Verwijzingen in deze aflevering

Vorige boeken
Soes schreef eerder de jongerenromans 'Risk' (Gottmer, 2012) en 'Lichaam van licht' (Querido 2017).

DNAzaten
Jelmer maakte samen met zijn halfzus Juul de podcastserie DNAzaten, waarin ze gesprekken voeren met een aantal halfzussen en halfbroers.

Jan Wildschut
In oktober 2020 kwam het verhaal naar buiten over gynaecoloog Jan Wildschut, de donorvader van Jelmer, die behandelingen uitvoerde in een ziekenhuis in Zwolle. In maart 2021 werd bekend dat hij ook zijn eigen sperma gebruikte in plaats van dat van vruchtbare vaders.

FIOM
Het FIOM is gespecialiseerd in afstammingsvragen en is ook betrokken bij de begeleiding van de nazaten van Jan Wildschut.

Het zaad van Karbaat
We praten ook over de andere gynaecoloog die zijn eigen zaad gebruikte bij donorbehandelingen. Twee jaar geleden werd over hem de documentaireserie Het zaad van Karbaat uitgezonden.

Pim Lammers
We staan kort stil bij de bedreigingen aan het adres van Pim Lammers. In deze podcast van NRC wordt het ontstaan van de rel in kaart gebracht. Jelmer Soes zet zijn dichtbundel ‘Ik denk dat ik ontvoerd ben’ (Querido, 2021) op onze Parelplank.