De Grote Vriendelijke Podcast

Aflevering 78: Marije Tolman (m.m.v. Ronald Tolman)

Voorpret voor de Kinderboekenweek (5 t/m 16 oktober 2022) in deze 78ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast. Illustratrice Marije Tolman is te gast bij kinderboekrecensenten Jaap Friso (AD Online/JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) om te praten over haar Prentenboek van de Kinderboekenweek 'Egalus' (CPNB 4+). Het gesprek gaat over tekenen op foto's, over aandachtig leven in een Sjeestijd, over het egeltje dat de hoofdrol speelt in het boek en eigenlijk symbool staat voor alle mensen in oranje hesjes en over wat een Frisoprint... eh... risoprint is. En er is een boodschap van haar trotse vader, beeldend kunstenaar Ronald Tolman.

Verwijzingen in deze aflevering
Verschillende boeken van Marije Tolman komen aan bod, de belangrijkste, waar ze respectievelijk een Zilveren en Gouden Penseel voor kreeg: 'Vosje', met tekst van Edward van de Vendel (Querido 5+) en het tekstloze 'De Boomhut', samen met haar vader Ronald Tolman (Lemniscaat 3+).

Marije kondigt aan dat er 1 november 2022 voor volwassenen een door haar geïllustreerde boekversie verschijnt van het beroemde kerstlied 'Flappie' van Youp van 't Hek.

Besproken boeken

'Bliksemkind'
Hans Hagen
Tekeningen: Martijn van der Linden
Querido 9+

'Heksje Hazel - Een jaar in het bos'
Phoebe Wahl
Vertaling: Nicolette Hoekmeijer
Boycott 4+

'Het weeshuis in de azuurblauwe zee'
TJ Klune
Vertaling: Anneke Bok en Claudia de Poorter
Volt 13+

Aflevering 77: Update augustus 2022 (m.m.v. Jaap Robben)

In de zomervakantie bleek het in kinderboekenland geen komkommertijd: genoeg nieuws om deze Grote Vriendelijke Update mee te vullen! Kinderboekrecensenten Jaap Friso (AD Online, Dagblad van het Noorden, Leeuwarder Courant en JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) praten over het beroemde prenten-/stripboek 'De Sneeuwman' van de onlangs overleden Raymond Briggs, over Quidditch (Zwerkbal) dat nu Quadball heet en fake news over de Pippi-illustraties van Carl Hollander. Aan de telefoon is schrijver Jaap Robben, die de twee succesvolle voorleesboeken over de Neehoorn van Marc-Uwe Kling en Astrid Henn vertaalde. In aanloop naar 'De Neehoorn en de Slangzaam' (Volt 4+), dat 30 augustus in de winkel ligt, vragen we hem hoe hij alle woordgrappen heeft aangepakt. In première gaat dit keer 'Mondi' (Volt 9+), het nieuwe boek van Milouska Meulens dat 6 oktober verschijnt.

Verwijzingen in deze aflevering

De Grote Vriendelijke 100
We gaan ook dit jaar samen met lezerscommunity Hebban de verkiezing van de favoriete kinderboeken aller tijden organiseren. Editie 2022 dus! Welke boeken worden de stijgers, welke de nieuwe binnenkomers en welke boeken dalen of vallen uit de top 100? De stemperiode begint op de laatste dag van de Kinderboekenweek, 16 oktober. Op 23 november presenteren we de lijst tijdens opnieuw een Grote Vriendelijke Pakjesavond in Theater De Liefde in Haarlem. Save the date! Nieuw dit jaar is het Klein Vriendelijke Pleidooi: een kort pleidooi voor een boek dat vorig jaar niet in de lijst voorkwam. We nodigen iedereen uit om in eigen boekwinkel, bibliotheek, pabo of andere omgeving de verkiezing te ondersteunen met activiteiten of acties op sociale media onder de hashtag #deGV100. Heb je leuke plannen? Laat het ons weten, dan kunnen we daar wellicht iets mee in de kick-off aflevering van de verkiezing!

De Sneeuwman
De animatiefilm naar het boek 'De Sneeuwman' van Raymond Briggs vind je integraal op YouTube. Het vervolg 'De Sneeuwman en de Sneeuwhond' is er ook te vinden.

66 - Ted van Lieshout
De podcast '66' van Ted van Lieshout is onderdeel van de serie DOCS en is hier te beluisteren.

Pippi Langkous
Het gerectificeerde artikel over de Pippi-illustraties van Carl Hollander is te lezen op de website van het Literatuurmuseum.

Brochures
De zogenaamde aanbiedingsbrochures van kinderboekenuitgeverijen zijn te vinden op Issuu.com. Zie bijvoorbeeld de najaarsbrochures van Querido Kind, Lemniscaat, Volt, Ploegsma, Lannoo, Van Holkema & Warendorf en Van Goor.

Aflevering 76: Rima Orie

Twee primeurs in deze 76ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast: kinderboekrecensenten Bas Maliepaard (Trouw) en Jaap Friso (AD Online, Dagblad van het Noorden, Leeuwarder Courant en JaapLeest.nl) spreken met hun jongste gast ooit en over een genre dat nooit eerder in de GVP aan bod kwam. Rima Orie (28) debuteerde met het Oriëntaalse, sprookjesachtige 'De zwendelprins' (Moon 15+) en levert met haar tweede boek 'In het vervloekte hart' (Moon 15+) een horror-fantasy af. Het bloedspannende verhaal speelt zich af in Awaran, een tropisch land dat Rima baseerde op het geboorteland van haar Hindoestaanse ouders: Suriname. We praten met Rima over het opbouwen van een fantasywereld, de overeenkomsten met de realiteit en het gevaar van 'info dumping', over zielenbespelers, bloedkinderen en monsters, die ze haar hoofdpersoon bij bosjes laat neermaaien in koortsachtig beschreven gevechten.

Verwijzingen in deze aflevering
Rima Orie won in 2018 onder de naam Mira Noir de Moon YA Contest.

Als tiener publiceerde Rima al verhalen op het online platform Wattpad.

Meer over de historische achtergrond van de Hindoestaanse contractarbeiders die na de afschaffing van de slavernij naar Suriname kwamen, lees je hier.

Hiernaast zie je een afbeelding van hoe de limited edition van 'In het vervloekte hart' eruit ziet: tropische bladeren in kleurverloop op de snee, harde, linnen kaft met goudopdruk, stofomslag en - dat zie je hier niet - full color geïllustreerde schutbladen. Deze editie is bij de uitgeverij uitverkocht, maar kan nog wel in je lokale boekwinkel op voorraad zijn.

Zomerposters + presentatiewedstrijd
Speciaal voor boekwinkels en bibliotheken hebben we GVP zomerposters gemaakt, die klanten aanzetten om op zoek te gaan naar bijzondere boeken én het zomerlezen en -luisteren stimuleren. Download ze uit deze map van onze mediakit, print ze uit op A2 of A3 en geef ze een prominente plek in de winkel of bibliotheek! Om het een beetje speels en uitdagend te maken, koppelen we er een Grote Vriendelijke Presentatiewedstrijd aan. Doe je mee? Wie de mooiste zomerse presentatie van GVP-tips maakt, krijgt van ons een Groot Vriendelijk Pakket vol verrassingen voor het hele team. Maak een mooie zomerse etalage, vitrine, kast of tafel met (een selectie van) de GVP-tips. Stuur een foto van je presentatie vóór 5 september naar info@degrotevriendelijkepodcast.nl. Die gebruiken we op onze sociale media en de winnaar krijgt natuurlijk een speciale vermelding in de podcast.

Besproken boeken
De liedjes die Erik van Os maakte van tien gedichten uit 'Applaus voor mijn vinger' staan op Spotify en op YouTube.

'Pony'
R.J. Palacio
Vertaling: Annelies Jorna
Querido 12+

'Applaus voor mijn vinger'
Erik van Os
Illustraties: Jan Jutte
Querido 11+

Aflevering 75: Update juli 2022 (m.m.v. Philip Hopman)

De 75ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast is deze Update van juni en een deel van juli 2022! Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl, Dagblad van het Noorden en de Leeuwarder Courant) en Bas Maliepaard (Trouw) praten over de Griffels en Penselen die zijn toegekend, over alle verzamelde Robin-verhalen van Sjoerd Kuyper, een verontrustend onderzoek naar de positie van leescoördinatoren en aan de telefoon is illustrator Philip Hopman, die de Max Velthuijsprijs 2022 (€ 60.000) krijgt voor zijn hele oeuvre.

Verwijzingen in deze aflevering

Griffels & Penselen
Een overzicht van alle Griffels en Penselen vind je op de website van Jaap. Het juryrapport van beide jury's lees je hier. Wie de Gouden Griffel en het Gouden Penseel krijgen, wordt aan het begin van de Kinderboekenweek (5 t/m 16 oktober 2022) bekendgemaakt.

Podcast Lawines razen
De podcast 'Lawines razen', waarin Edward van de Vendel klassieke kinderboeken herleest en bespreekt met auteurs van nu, is vanaf 14 juli te beluisteren in je podcast-app. Er is nu al een trailer te horen.

Paddington
Het volledige verslag van het bezoek van beertje Paddington aan de Britse Queen Elizabeth, is op YouTube te zien.

Alle wensen van de wereld
Het volledige lied 'Werelden' dat de artiest Stoomboot baseerde op het gelijknamige gedicht van Rian Visser uit de bundel 'Alle wensen van de wereld' (Leopold 8+) is hier te beluisteren.

Leescoördinatoren
Het onderzoeksrapport over de leescoördinatoren in het Nederlandse basisonderwijs is hier te lezen.

Aflevering 74: Marco Kunst

"Je moet zo wreed mogelijk zijn voor je personages", zegt Marco Kunst in deze 74ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast. En inderdaad: hij maakt het Mylo, de hoofdpersoon uit 'Patroon' (Gottmer 14+) alles behalve makkelijk. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl, Leeuwarder Courant, Dagblad van het Noorden) en Bas Maliepaard (Trouw) willen van hem weten of het schrijven daarmee óók lastig was. Het verhaal over een jongen die zijn beste vriend per ongeluk doodschiet is heftig, maar ook filosofisch. Het boek en dit gesprek gaan over schuld, verantwoordelijkheid, noodlot, vrije wil en meer. En over een reis langs de kust van Californië, die Marco twee keer maakte en die hij zijn hoofdpersoon ook laat afleggen.

Verwijzingen in deze aflevering
'Patroon' werd lovend ontvangen, met recensies in NRC Handelsblad, de Volkskrant, Trouw en Dagblad van het Noorden (JaapLeest). Ook was Marco Kunst te gast bij Opium op NPO Radio 4.

Bij 'Patroon' werd deze boektrailer gemaakt.

We noemen verschillende vorige boeken van Marco, zoals de GVP-tip 'Het verlangen van de prins' (Gottmer 8+), 'De Waterwaack van Natterlande' (Lemniscaat 8+) en 'Gewist' (Lemniscaat 15+). Een volledig overzicht vind je op zijn website.

Zomerposters + presentatiewedstrijd
Speciaal voor boekwinkels en bibliotheken hebben we GVP zomerposters gemaakt, die klanten aanzetten om op zoek te gaan naar bijzondere boeken én het zomerlezen en -luisteren stimuleren. Download ze uit deze map van onze mediakit, print ze uit op A2 of A3 en geef ze een prominente plek in de winkel of bibliotheek! Om het een beetje speels en uitdagend te maken, koppelen we er een Grote Vriendelijke Presentatiewedstrijd aan. Doe je mee? Wie de mooiste zomerse presentatie van GVP-tips maakt, krijgt van ons een Groot Vriendelijk Pakket vol verrassingen voor het hele team. Maak een mooie zomerse etalage, vitrine, kast of tafel met (een selectie van) de GVP-tips. Stuur een foto van je presentatie vóór 5 september naar info@degrotevriendelijkepodcast.nl. Die gebruiken we op onze sociale media en de winnaar krijgt natuurlijk een speciale vermelding in de podcast.

Besproken boeken

'Dodo'
Mohana van den Kroonenberg
De Vier Windstreken 11+

'Jefferson'
Jean-Claude Mourlevat
Vertaling: Lies Lavrijsen en Eva Dumez-Blocken
Lannoo 8+

'Aan zee'
Noëlle Smit
Querido 3+

Aflevering 73: Jean-Claude van Rijckeghem (m.m.v. Pierre De Clercq, Kristen Gehrman en Irene Van Ryckeghem)

Voor het eerst een live-opname in Vlaanderen! We keken er in coronatijd lang naar uit, maar op 29 mei 2022 was het zover: we streken neer in de prachtige, 12e eeuwse kelder van boekhandel De Groene Waterman in Antwerpen voor een gesprek met de Gentse schrijver Jean-Claude van Rijckeghem. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl, Dagblad van het Noorden en de Leeuwarder Courant) en Bas Maliepaard (Trouw) praten in deze aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast met hem over zijn jongste historische jeugdroman 'Onheilsdochter' (Querido 14+). Waarom schrijft hij zo graag over sterke jonge vrouwen? En is hij daarmee een feministisch schrijver? Gelooft hij in het lot? Waarom zit hij elke ochtend in een café met een flat white? Welke muziek luisterde hij tijdens het schrijven? Een uitvoerig gesprek met heerlijke voorleesfragmenten en gesproken bijdragen van scenarioschrijver Pierre De Clercq, vertaalster Kristen Gerhman en het jongste kind van de schrijver, Irene Van Ryckeghem.

Verwijzingen in deze aflevering
De eerdere boeken van Jean-Claude van Rijckeghem die worden genoemd: 'Jonkvrouw' en 'Galgenmeid' (Davidsfonds/Infodok, 15+, samen met Pat van Beirs) en 'IJzerkop' (Querido 15+).

'IJzerkop' is in Amerika verschenen als 'Ironhead, or Once A Young Lady' in vertaling van Kristen Gerhman bij Levine Querido.

Jean-Claude noemt Thea Beckman als inspiratiebron, maar ook 'Duivel en Duivelsmaatje' van Anthony Horowitz en 'De kruisboog: avonturen van Willem Tell' van dezelfde schrijver (beide Facet 12+).

De tv-series die Jean-Claude samen met scenarist Pierre De Clercq schreef heten 'Amigo's' en 'Een goed jaar'. De laatste serie is in Nederland nu al te zien op Videoland, in Vlaanderen vanaf 8 juni op Streamz.

Aflevering 72: Update mei 2022 (m.m.v. Toos van den Beuken)

We waren er even tussenuit, dus in deze Grote Vriendelijke Update praten kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl, Dagblad van het Noorden en de Leeuwarder Courant) en Bas Maliepaard (Trouw) over het kinderboekennieuws uit april en de eerste helft van mei. Ze staan stil bij het 50-jarig bestaan van het kinderfonds van uitgeverij Querido, de benoeming van de nieuwe Kinderboekenambassadeur en een onderzoek naar biodiversiteit in prentenboeken. Aan de telefoon is de beste jeugdbibliothecaris van het jaar, oftewel de NBD Biblion Jeugdspecialist 2022: Toos van den Beuken van de Bibliotheek Helmond-Peel. Na veertig jaar in het vak klinkt zij nog altijd enthousiast over kinderboeken en (nieuwe manieren van) lezers naar de bibliotheek trekken.

Verwijzingen in deze aflevering

50 jaar Querido Kind
Het jubileumboek waar we over praten heet 'Het boek van alle mensen, dieren en dingen - Uit de schatkamers van Querido' (Querido 5+).

Onderzoek biodiversiteit
Meer over het onderzoek naar biodiversiteit in prentenboeken lees je op de website van de Universiteit Leiden.

Aflevering 71: Annie M.G. Schmidt-lezing Marit Törnqvist

In samenwerking met het Kinderboekenmuseum en IBBY Nederland brengt De Grote Vriendelijke Podcast je de Annie M.G. Schmidt-lezing 2022. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl, Dagblad van het Noorden en Leeuwarder Courant) en Bas Maliepaard (Trouw) leiden Marit Törnqvist kort in, waarna je kunt luisteren naar haar lezing ‘Waar ligt de grens?’

De lezing
Terwijl de hekken rond Europa hoger en hoger worden, wordt er binnen die hekken gesproken over het belang van diversiteit en inclusie. Iedereen verdient dezelfde kansen en moet zich gerepresenteerd zien. Wat betekent dit voor schrijvers en illustratoren van kinderboeken? Törnqvist verkent in een uiterst persoonlijk verhaal de nieuwe grenzen waar de kinderboekenmaker tegenaan loopt. Hoe moeten zij omgaan met een wereld waar mensen banger en banger voor elkaar worden en zich bovendien steeds bewuster worden van ongelijkheid en verschillende kansen? Wat kunnen makers van kinderboeken doen met de verborgen verhalen die schuilgaan achter de mensen die we ontmoeten? Wiens verhaal mogen ze vertellen? In wie mogen ze zich inleven? Waar ligt de grens van hun verbeelding?

Op de website van Marit Törnqvist lees je meer over haar reizen en de projecten waarover ze vertelt in de lezing, zoals 'Een boek voor jou' (cover hiernaast) en Read with me.

Beluister hier ook onze aflevering met Marit Törnqvist over haar prentenboek 'Schildpad en ik' (Querido 5+).

Meer lezingen

Beluister ook de andere lezingen op ons kanaal:

- De Annie M.G. Schmidt-lezing van Marjolijn Hof
- De ALMA-lezing van Bart Moeyaert
- De Albert Verwey-lezing van Bibi Dumon Tak

Foto Marit Törnqvist: Eveline van Egdom

Aflevering 70: Marit Törnqvist

“Als je wilt zoenen in een discotheek, heb je niet zoveel aan een schildpad.” Eén van de opmerkelijke uitspraken van Marit Törnqvist in de 70ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast. Kinderboekrecensenten Bas Maliepaard (Trouw) en Jaap Friso (JaapLeest.nl, Leeuwarder Courant, Dagblad van het Noorden) praten met de schrijfster en illustratrice over haar nieuwe prentenboek ‘Schildpad en ik’ (Querido, 4+).

Op de cover laat een man een schildpad uit aan een lijntje. Dat surrealistische beeld heeft ze echt gezien in Amerika en vormde de kiem van dit boek, over een opa die zijn kleinzoon vertelt over de bijzondere vriendschap met een schildpad. Waar de schildpad precies voor staat, kan iedereen volgens Marit Törnqvist zelf invullen, maar in het gesprek vertelt ze wat haar interpretatie is. We praten over thema's als identiteit, afkomst en migratie, over waarom het maakproces van het boek op schildpadsnelheid verliep en hoe een idee voor een komisch prentenboek uiteindelijk leidde tot een verhaal met vele lagen.

Verwijzingen in deze aflevering 
Marit Törnqvist kreeg een Zilveren Griffel voor 'Klein verhaal over liefde' (Querido, 1995) en 'Het gelukkige eiland' (Querido, 2019). De boeken vormen samen met 'Wat niemand had verwacht' (Querido, 2007) en trilogie. Voor de illustraties in 'Pikkuhenki' van Toon Tellegen (Querido, 2005 ) kreeg ze het Gouden Penseel.

De twee door Marit geïllustreerde boeken die recent in Amerika bij uitgeverij Levine Querido verschenen zijn: 'You Are The Loveliest' ('Jij bent de liefste' met tekst van Hans en Monique Hagen) en 'Bigger Than A Dream' ('Groter dan een droom' met tekst van Jef Aerts).

De moeder van Marit heet Rita Verschuur en vertaalde veel boeken van Astrid Lindgren uit het Zweeds in het Nederlands. Marit illustreerde zelf meerdere boeken van de wereldberoemde Zweedse schrijfster, over wie ze vertelde tijdens onze Grote Vriendelijke Pakjesavond.

Op woensdag 18 mei 2022 spreekt Marit Törnqvist in het Kinderboekenmuseum in Den Haag de Annie M.G. Schmidt-lezing uit met als titel ‘Waar is de grens?’, die via de GVP te beluisteren zal zijn.

Besproken boeken
'Verhalen van de fladdertak'
Margaretha van Andel
Illustraties: Marieke Nelissen
Lemniscaat 7+

'Het nummer één telboek'
Casper Salmon
Illustraties: Matt Hunt
Vertaling: J.H. Gever
Gottmer 3+

'King en de drakenvlinders'
Kacen Callender
Vertaling: Annelies Jorna
Querido 10+

Aflevering 69: Update maart 2022 (m.m.v. Joukje Akveld)

Het voorjaar is begonnen en omdat de coronamaatregelen zijn losgelaten, staan er weer veel evenementen op de agenda, waarover we van alles te melden hebben. In deze Grote Vriendelijke Update kondigen kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) een live-opname in Antwerpen aan én de registratie van de Annie M. G. Schmidtlezing. Daarnaast maken we het Prentenboek van het Jaar 2023 bekend en praten we met Joukje Akveld, één van de makers.

Verwijzingen in deze aflevering

Live in Antwerpen
Op zondagmiddag 29 mei om 14.30u nemen we voor het eerst een aflevering van de GVP op in België. We zijn te gast in boekhandel De Groene Waterman in Antwerpen waar we een gesprek voeren met Jean-Claude van Rijckeghem over zijn nieuwe boek 'Onheilsdochter' dat op 30 mei verschijnt bij Querido. Vrienden van de Show kunnen nu al kaarten kopen, de overgebleven kaarten gaan vanaf donderdag 31 maart in de vrije verkoop, je vindt de link naar de bestelpagina dan hier en op onze sociale media. Vriend van de Show worden kan natuurlijk ook via www.vriendvandeshow.nl/degvpodcast.

Prentenboek van het Jaar
Het Prentenboek van het Jaar 2023 is 'Maximiliaan Modderman geeft een feestje' (Lannoo 3+) van Joukje Akveld en Jan Jutte. Het boek staat centraal tijdens De Nationale Voorleesdagen, die van 25 januari tot en met 4 februari 2023 worden gehouden. Het boek waar Joukje naar verwijst heet ‘Tekenaars – kinderboekenillustratoren geportretteerd’ en is in 2010 verschenen bij Hoogland & Van Klaveren.

Antiracist Baby
Op YouTube is te zien hoe senator Ted Cruz de voorgedragen opperrechter Ketanji Brown Jackson tijdens een hoorzitting het prentenboek 'Antiracist Baby' van Ibram X. Kendi gebruikt. Het is in het Nederlands verschenen als ‘De 9 stappen van Baby Antiracist’ bij uitgeverij Pelckmans.

Weg met de AVI
We bespreken nieuwe boeken waarin het AVI-leesniveau minder strikt wordt gehanteerd. Uitgeverij Luitingh-Sijthoff is gestart met de Ezelsoortjes waar van 'Het ruilspel' (Lida Dijkstra en Laury Tinnemans) en 'Hobbel en Knot' (Marte Jongbloed en Iris Boter) de eerste uitgaven zijn. In de serie Tijgerlezen van uitgeverij Querido zijn inmiddels tientallen boeken verschenen, hier vind je compleet overzicht. De serie van Lannoo waarin op een andere manier met het leesniveau wordt omgegaan heet Op stap.